De inval van Rusland in Oekraïne heeft in Europa velen de ogen geopend. Tussen 31 oktober en 18 november 2022 was Nederland het toneel van grootscheepse helikopteroefeningen. Aan Falcon Autumn 2022 namen duizend militairen uit drie landen met 37 toestellen deel. Hiervoor werd binnen twee weken een tijdelijke vliegbasis opgezet in Vredepeel in het zuiden van Nederland. Commandanten en staf van het Defensie Helikopter Commando (DHC) en de 11e Luchtmobiele Brigade (11 LMB) waren hiervoor ruim een jaar geleden begonnen met het bedenken en uitwerken van scenario’s.
Oefening met bondgenoten en grondtroepen
Vooral de samenwerking lucht- en grondstrijdkrachten en de internationale samenwerking met verschillende types uitrusting (interoperability) waren centrale elementen in deze oefening waarbij alle typische helikopterbewegingen werden geoefend: vervoer van mensen en afzetten achter vijandelijke linies, sling operaties, tanken op locaties halverwege doel en thuisbasis (FARP = Forward Armed Refuelling Point) en als meest complete oefening een aanval met landing op zones die moesten worden ingenomen op de vijand (Air Assault). Dit soort oefeningen zijn ernstiger, maar ook ambitieuzer geworden. Uiteindelijk zullen we moeten klaar staan als de situatie daarom vraagt.
De 11e Luchtmobiele Brigade wilde weer een grote oefening meemaken en daarvoor een hercertificering verdienen. De buitenlandse helikopterteams die werden uitgenodigd waren de Amerikaanse 12th Combat Aviation Brigade (12th CAB) uit het Duitse Ansbach met Blackhawks, Chinooks, Apaches en de Poolse 25 Brigada Kawalerii Powietzenej uit Leznica met MI-8/Mi-17’s. Ook opereerden er Poolse luchtmobiele eenheden naast de Nederlandse. Het Defensie Helikopter Commando opereerde met alle beschikbare types: Cougars, Apaches, de nieuwe CH-47F MYII CAAS Chinook en de NH90 marinehelikopter. Naast luchtmobiele troepen werden ook zoveel mogelijk bemanningen getraind. Alles stond in het teken van een zogenaamde NATO Artikel 5 oefening waarbij de vijand gebied had ingenomen en de hulp van de bondgenoten werd ingeroepen om dit terug te veroveren.
Verschillende scenario’s en steeds complexer
De verschillende opdrachten, in een structuur met opbouwende complexiteit en afstemming van procedures zou tijdens deze oefening tot één geoliede machine leiden. Veel werd doorgepraat, er waren heel wat briefings en vaak hield men onderdelen van de oefeningen en locaties tot kort tevoren geheim. De operatiegebieden betroffen grote stukken van Oost-Nederland en soms was het doel dermate ver dat voor de brandstofbevoorrading de verschillende FARP’s moesten worden opgezet. Grote operaties waren de verovering van een vitale dam bij Ossesluis waarbij de Amerikanen in belangrijke mate betrokken waren. Op diverse weilanden werden soldaten door helikopters aan de grond gezet. De Amerikanen vertrokken daarna halverwege de oefenweken voor verplichtingen elders. Een andere operatie betrof de verovering van het vliegveld Drachten. Hierbij werden de soldaten in een nachtelijke operatie afgezet. Het werd een succes waarbij het vliegveld niet alleen werd ingenomen maar ook binnen één uur geschikt gemaakt voor landingen van vliegtuigen of helikopters met hulptroepen.
Eindoefening was een succes
De laatste grote oefening was in westelijk Nederland op locatie Valkenburg nabij Leiden. In verschillende waves werden tweehonderd militairen afgezet die daarop in fel geweervuur gingen met vijandelijke eenheden. Na uitschakeling van de vijand en verovering van het vliegveld werden de luchtmobiele troepen weer opgehaald (“extractie”).
Commodore Adang, in leiding bij het Defensie Helikopter Commando, toonde zich uiterst tevreden. Het was gelukt om binnen twee weken een tijdelijke basis met alle benodigde logistiek op te zetten. Vervolgens hadden alle betrokken landen hun procedures naar eenzelfde niveau gebracht en werd er heel goed samengewerkt met de grondtroepen. Dit was niet vanzelf gegaan, er was veel overleg geweest, maar uiteindelijk lukte alles volkomen. Commodore Adang sprak ook zijn waardering uit voor de Poolse deelname die de leiding nam in een van de aanvalsgolven op Valkenburg. Ook de hoogste militair van de 11e Luchtmobiele Brigade, brigadegeneraal Cas Schreurs toonde zich tevreden en de hercertificering van deze eenheid was een feit. ‘Als we het hier kunnen dan kunnen we het overal’. Commodore Adang wil met het Defensie Helikopter Commando dit soort internationale oefeningen in de nabije toekomst intensiveren en toonde zich zeer tevreden over de nieuwe Chinook. Het was de laatste grote oefening voor de AH-64D Apache en als later dit jaar de nieuwe AH-64E V6 zijn intrede doet zullen de operationele mogelijkheden nog meer vergroot worden.
———————————–
Overzicht van de deelnemers:
Defensie Helikopter Commando (DHC) RNLAF (Gilze Rijen/De Kooy)
4 x CH47 CAAS
2 x AS-532U2 Cougar
4 x AH-64D Apache
2 x NH-90
12th Combat Aviation Brigade (12th CAB) US Army Europe (Ansbach)
8 x CH-47F
8 x UH-60
6 x AH-64D
Sity Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej (25 Brygada Kawalerii Powietrznej/Polish Army) (Leznica).
2 x Mi-8
1 x Mi-17
Auteur: Kees Otten & Wim Das
Foto’s: Kees Otten & Wim Das