Toen het Verenigd Koninkrijk eind december via een ‘zachte Brexit’ uit de Europese Unie stapte, verwachtte men hevige mobiliteitsproblemen in Oost- en West-Vlaanderen. Om deze te voorkomen, moest het vliegveld van Ursel fungeren als noodparking voor vrachtwagens. Hiermee wou men voorkomen dat trucks met als bestemming Engeland de wegen naar de haven in Zeebrugge zouden dichtslibben. Uiteindelijk werd het volledige vliegveld ontruimd, moesten de twee aanwezige vliegclubs plaatsmaken om uiteindelijk geen enkele camion te zien verschijnen.
Een gesprek met Jo Van de Woestyne, vliegpleinuitbater en spreekbuis voor VCU (Vliegclub Ursel) en ACB (Aeroclub Brugge).
Waarom het vliegveld van Ursel?
Dat Ursel genoemd werd als mogelijke parkeeroplossing wisten we al sinds geruime tijd. Toen Pieter De Crem minister van Binnenlandse Zaken was en deel uitmaakte van de Task Force had hij zich verzet tegen het voorstel. Volgens de burgervader van Aalter kon men beter kiezen voor een uitwijkparking in West-Vlaanderen dichter bij Zeebrugge. Er ontstond politiek getouwtrek, aangezien de West-Vlaamse gouverneur De Caluwé dit niet zag zitten. Toen de Brexit er kwam was De Crem minister af en zat minister Annelies Verlinden op zijn stoel. Oost-Vlaams gouverneur Carina Van Cauter aanvaardde het voorstel en de deal was gesloten.
Dus de vliegclubs moesten plaats ruimen?
Sinds 2002 heeft de VZW CC EBUL de vliegvelduitbating in handen. Beide clubs gebruiken via een concessie de infrastructuur tijdens het weekend. Ze betalen jaarlijks een kleine 7000 euro voor het gebruik van het militair vliegveld. Defensie besliste om afstand van verhaal te doen voor de periode waarin het vliegveld moest dienen als Brexitparking. Binnenlandse Zaken kon er gebruik van maken, op voorwaarde dat alle kosten en verantwoordelijkheden bij hen zouden liggen. Wat konden we doen?
De civiele bescherming toverde ons vliegveld om. Met een grote start- en landingsbaan van bijna 3 kilometer, waarvan een kleine 800 in gebruik voor civiele activiteiten, was er dus zeker plaats genoeg voor 500 tot 600 vrachtwagens. Er werd sanitair, hekwerk, kantoren, elektriciteitsvoorziening en afvalcontainers geplaatst. Zelfs een zendmast van Proximus, die per maand ongeveer 30.000 euro kostte. Er was permanente bewaking door Securitas, nooit eerder was het hier zo veilig. Helaas een dure grap voor ons land, zeker als je weet dat hier geen enkele vrachtwagen naartoe is gekomen!
Niet alleen kosten voor de overheid… De clubs zullen ook wel schade hebben geleden?
Enerzijds moesten we kosten maken voor het overvliegen van zestien clubvliegtuigen. Daarnaast moesten een 10-tal eigenaars hun toestel verhuizen, als ze verder zouden willen vliegen tijdens de sluiting van het vliegveld. De transfers, de landingstaksen, huur voor loodsen op Wevelgem, Oostende, Temploux en Baisy-Thy… een hoop extra kosten!
Verder was er ook inkomstenderving door de sluiting van ons clubhuis, de opschorting van de lesactiviteiten, het wegvallen van de huurinkomsten van de vliegtuigen. Doordat dit nu samenviel met de coronamaatregelen zou je dit wel als ‘beperkt’ kunnen beschouwen. Maar hoe je het nu draait of keert, alles samen heeft het ons duizenden euro’s gekost.
Welke impact heeft dat op jullie werking in de toekomst?
Hier kan ik enkel spreken voor VCU, aangezien ik zelf voorzitter ben van de club. Dankzij de stevige financiële reserve die we in het verleden hebben aangelegd, zullen we dit wel overleven. Het is wat het is, in de slachtofferrol willen we zeker niet kruipen. Omdat we vliegen zo toegankelijk mogelijk willen houden, streven we telkens naar de meest gunstige tarieven. We combineren verschillende inkomstenstromen: verhuur, opleiding, uitbating cafetaria, evenementen… Als er inkomsten wegvallen, dan zullen we de tering naar de nering moeten zetten. Weet dat we door corona ons jaarlijks evenement URSEL AVIA al voor een tweede keer hebben geannuleerd. Ook als er geen of minder opleidingen zijn, is er geen instroom van nieuwe piloten. Gevolg: minder lidgeld, minder verhuur van toestellen (in 2020: -30%). En ga zo maar door… Gelukkig zijn onze vliegtuigen sinds 5 februari terug in Ursel en hebben we onze activiteiten twee dagen nadien hervat.
Hoe reageren jullie leden hierop?
Ongeveer een vierde van onze leden is minder enthousiast om hun lidmaatschap te hernieuwen. Gelukkig zitten we in de hobbyzone en beseft iedereen dat we de lidgelden nodig hebben om te overleven. Net zoals wij als organisatie het gevecht niet willen aangaan met de overheid voor de geleden schade, blijft de grote meerderheid van onze leden ons steunen.
Was dit de eerste keer dat je zo’n invasie hebt meegemaakt op het vliegveld?
Helaas niet. In de jaren ’90, toen de varkenspest uitbrak, werd ons vliegveld ook ingenomen door Binnenlandse Zaken. Het domein werd hermetisch afgesloten en duizenden varkens werden hier geëlektrocuteerd en naar het vilbeluik afgevoerd. Ja, dat herinner ik me nog zeer goed.
Wat verwacht je voor de toekomst van de clubs?
Ik heb hier leren vliegen in 1967. Doorheen de jaren heb ik wel al wat meegemaakt en gezien. Gelukkig blijft het plezier van het vliegen de hoofdrol spelen voor mij. Geloof me, deze crisisperiode zal voorbijgaan, als ze hopelijk iets sneller gaan vaccineren. Ik ben hoopvol voor de toekomst. Ik kijk uit naar de gezelligheid aan de bar in ons vernieuwd “AeroDrOOm” clubhuis, een goede sfeer tussen de clubs en de leden en vooral veel vliegplezier. En een ding is en blijft het belangrijkste: dat EBUL kan dienen waarvoor het is aangelegd – om te vliegen!
Auteur: CO