Na een testrit op het tarmac van Koksijde Air Base, waar onze Porsche Cayman 718 T even mocht verbroederden met de NH90 Caiman helikopter, is de volgende bestemming het vliegveld van Wevelgem. Daar staat ook een Porsche, al is het dan geen auto, maar wel de motor van het sportvliegtuig OO-FWD.
Pierre Dardenne, eigenaar van vliegschool Alfako, schuift de schurende ijzeren deuren van een loods open. “Daar staat hij, ‘de’ Porsche. Werkelijk een toptoestel om mee te vliegen. Een motor die zijn gelijke niet kent. Topmateriaal!”, benadrukt Pierre met enige trots.
Net zoals voor in de auto’s, lanceerde het Duitse merk Porsche boxer-motoren, maar dan voor vliegtuigen. Een boxermotor is een motor waarbij de cilinders horizontaal recht tegenover elkaar gepositioneerd zijn. Bij de auto’s gaat het om 6 cilinders, net zoals voor de vliegtuigmotoren. Dit heeft als voordeel dat het motorblok minder hoog is en dus geringer ruimte inneemt. Extra voordeel is dat het zwaartepunt van een dergelijke motor lager komt te liggen. Een uniek motorconcept dat weinig of geen andere merken kunnen evenaren.
Na een periode op non-actief te staan in de luchtvaartsector, beslisten de creatieve en technische breinen van Porsche om begin de jaren ’80 een motor op de markt te brengen, gebaseerd op hun beroemde luchtgekoelde 3,2 l exemplaar uit hun sportwagen 911. En daar slaagden ze dan ook in. De vliegtuigmotor PFM (Porsche Flight Engines) 3200 was een luchtgekoelde 3,2 zescilinder motor met tweevoudige elektronische onsteking, een tweede alternator, dubbele nokkenas en alles volledig computergestuurd. Verder werden er nog enkele technische wijzigingen aangebracht, steeds met de automotor als basis.
De motor produceerde 212 pk voor take-off bij 5300 toeren/minuut. Een schroef mag natuurlijk niet zo snel draaien en daarvoor werd een reductiebox aangebracht om de driebladschroef met variabele pas tot een maximum aantal toeren te brengen van 2200 rpm. Deze motor wordt gebruikt net zoals een turboprop. Alles gebeurt volledig automatisch: brandstofmengeling, schroefsnelheid, ontsteking… De regeling van de motor gebeurt met een hendel waarmee het verbruik wordt gecontroleerd. Het nodig vermogen komt vanzelf. “Wat prestaties betreft een echte hoogvlieger,” glundert Pierre.
De aanpassing van het type ROBIN DR-400RP was een uitmunten-de operatie. Dit eenmotorig vliegtuig met 4 zitplaatsen bereikt de prestaties van de zwaarste eenmotorige toestellen zoals Beechcraft, Mooney enzovoort. Daarenboven ligt het verbruik ongeveer 25% lager bij gelijke prestaties. Gewone autobenzine is perfect bruikbaar in plaats van de dure Avgas.
Uiteindelijk zou de fabrikant er slechts een 50-tal(*) produceren. Volgens Pierre, die trouwens een van de weinige personen is die gecertifieerd werd om aan deze motoren te werken en ook te verkopen, een spijtige zaak en een verloren investering. Een uitmuntend product, een sterk merk…
Pierre: ”Het Porsche management heeft het product volgens mij totaal verkeerd in de markt gezet en ook veel te weinig gepromoot. Daarnaast werd er amper gecommuniceerd naar de technici. Vergeet niet dat het advies van technisch personeel een belangrijke rol speelt in het aankoopbeslissingsproces. Daarnaast werd er zelden ingezet op opleiding en begeleiding voor deze mensen. De komst van zo’n moderne motor, waarop nauwelijks onderhoud nodig is, was voor de techniekers een volledig nieuw gegeven. Zij misten een accurate briefing.”
“Daarnaast had je ook Lycoming, de producent van vliegtuigmotoren die door de meeste vliegtuigbouwers wereldwijd worden gebruikt. Een sterke speler die de markt domineerde, helemaal niet eenvoudig als je van nul marktaandeel moet veroveren.”
“Er waren nochtans een pak voordelen aan de motor. Het grootste pluspunt was zonder twijfel de betrouwbaarheid. Deze motor had een levensduur vergelijkbaar met alle andere motormerken, maar had zo goed als geen problemen en had heel weinig onderhoud nodig. De prestaties waren enorm en de prijs was concurrentieel met die van de andere spelers op de markt. Uiteindelijk wisten ze een paar merken te overtuigen om vliegtuigen te bouwen met de Porsche motoren. Zo brachten o.a. Mooney, Cessna en Robin enkele toestellen op de markt.” In 2000 besliste Porsche om ermee te stoppen. Ook de onderdelen werden niet meer geproduceerd. Enkel diegenen zoals Pierre die voldoende wisselstukken hadden gekocht konden deze motoren verder onderhouden.
Helaas komt hier nu stilaan wel een einde aan. Ondanks alle inspanningen om deze motoren luchtwaardig te houden, zal men er zich toch moeten bij neerleggen. Het exemplaar dat bij Alfako staat is eigendom van een fanaat en is meteen de laatste Porsche motor die in omloop is in België. Ondanks alles is Pierre nog steeds Porsche-fan en vindt hij het fantastisch om er nog een in huis te hebben. “Het toestel vliegt als geen ander!”, getuigt Pierre.
(*) verschillende bronnen vermelden andere aantallen, telkens tussen de 50 en 80 stuks.
Na de vlucht met de Robin Porsche, stappen we terug in onze Cayman 718. Hierbij de bevindingen van onze testpiloot Fi-lip Dewulf: De Cayman 718 T is een instapmodel uit het Porsche-gamma. De T staat hier niet voor turbo (hij heeft er nochtans één), maar voor Touring, wat een iets radicalere versie is van deze sportcoupé met centrale 4-cilinder boxer-motor. Een Cayman voor puristen, zo noemt Porsche hem.
De turbomotor levert 300 pk en is standaard gekoppeld aan een handgeschakelde 6-versnellingsbak. Schakelen doet hij vlot met de korte en goed in de hand liggende versnellingspook. Alleen de achteruitversnelling inschakelen ging wat stroef en is even wennen. Hij trekt vlot naar zijn maximumtoerental van 6500 toeren/minuut en koppel van 380 Nm. Dit met zijn alom gekende brom achter de ze-tels. Boven 3000 toeren laat hij echt zijn tanden zien en gaat de snelheidsmeter heel snel naar snelheden die een gevaar vormen voor je rijbewijs. Optrekken van 0 naar 100 km/u doet hij in 5,3 seconden en zijn top ligt op 275 km/u.
In de Sport- en Sport Plus stand, te bedienen via het wieltje onder-aan het sportstuur, beschikt hij over een dynamisch gaspedaal-terugslag-functie en worden stuur en chassis aangepast. En dat voel je. Hiervoor koop je een Porsche!
Er wordt wel eens beweerd dat een Porsche sneller afremt dan hij optrekt. Dit is hier het bewijs. Geventileerde en geperforeerde schijfremmen rondom met 20-duimsvelgen zijn standaard. Evenzeer sportwagen waardig. De Porsche kleeft voorts aan de weg en is uiterst stabiel en baanvast. Laag vliegen dus. Hiervoor beschikt hij over het PASM (Porsche Stability Management) in combinatie met een 20 mm verlaagd onderstel. Natuurlijk met achterwielaandrijving en vooral bij nat weer kan dit al eens leiden tot een achterkant die de voorkant wilt inhalen, zeker in Sport of Sport Plus. Overstuur heet zoiets, rijplezier noemen wij dat.
Wat comfort betreft is dit een auto met 2 gezichten. Enerzijds kun je rustig cruisen in de prima steunende sportstoelen met geïntegreerde hoofdsteunen, afgewerkt met het cijfer ‘718’ erop geborduurd. Even later is dit een sportauto ‘pur sang’. Instappen gaat vlot, bij het uitstappen is enige lenigheid aangewezen, je zit immers laag. De zetels zijn wel in de hoogte verstelbaar en samen met het perfecte stuur, vindt iedereen een perfecte rijhouding. Sturen doet onze 718 prima. Perfect in de hand liggend sportstuur, dat tevens in de hoogte verstelbaar is. Heel direct stuurgevoel, zoals een sportwagen moet zijn met correcte centrering en feedback. Startprijs vanaf 65 469,- euro. Onze testwagen kostte met enkel metaalglanslak, cruise control, interieurpakket Carrera T en parkassist aan opties al 72 200,- euro. Mits wat gulzigheid door de opties heen, kom je al snel aan bedragen van 90 000,- euro of meer. Een Porsche blijft een begerenswaardige auto, ook al is deze “slechts” een 4-cilinder. Wij zijn fan van zijn baanvastheid, vermogen en rijplezier. Porsche motoren, presteren doen ze! Of dat nu op de baan is of in de lucht…
